Zastosowanie drewna w konstrukcji sklepień tradycyjnych domów na Krymie

Ciekawe rozwiązanie problemu konstrukcji nadproży domów murowanych z kamienia poprzez zastosowanie elementów z drewna. Budownictwo krymskie. Fotografie własne,  Krym , Ukraina , 2011 rok.
Karol Kopeć

 Czufut-Kale. Skalne miasto .

 Czufut-Kale. Skalne miasto .

 Ruiny meczetu Dżuma-Dżami . XVII w. 

 Ruiny meczetu Dżuma-Dżami . XVII w. 

 Ruiny meczetu Dżuma-Dżami . XVII w. 

Czufut-Kale. Skalne miasto . Element nadproża w ścianie z kamienia.

Zanim kupisz parkiet. Pomoc przy wyborze, zakupie i odbiorze jakościowym.

Wertując rozmaite fora i blogi, często natrafiam na posty, świadczące o problemach klientów odnośnie zakupu, odbioru jakościowego i kontroli wykonania posadzek z drewna - popularnych podług i parkietów.
Dziwi mnie fakt, iż ktoś wydaje 20 tys. nie wiedząc co kupuje, ile tego ma być i jak to powinno wyglądać.
Mam wiele telefonów i e-mail'i odnośnie niejasności i wątpliwości towarzyszących zakupowi, odbiorowi i kontroli prac parkieciarskich.

Moim zdaniem najlepszym sposobem na pozbycie się wątpliwości oraz zminimalizowanie prawdopodobieństwa późniejszego wystąpienia różnego rodzaju wad jest zatrudnienie rzeczoznawcy.

W zakres takiej usługi powinno wchodzić :
- pomiary wilgotności podłoża  itd.
- pomoc w wyborze rodzaju posadzki oraz systemu montażu
- pomoc przy podpisaniu umowy
- odbiór jakościowy i ilościowy
- uzgodnienie z wykonawcą technologi i materiałów
- nadzór nad pracami
- odbiór wykonanych prac.

Jest to koszt kilkuset złotych. jednakże przy inwestycji rzędu 20-40 tys. są to symboliczne koszty a zyskujemy pewność, że dostaliśmy to, za co zapłaciliśmy.

Najlepszym przykładem jest zakup paneli z drewna. Klientka zapłaciła za I klasę Karelia-brand "Oak Black Pepper" a otrzymała klasę II czyli "Oak Classic Brown Duowood" . Wymiary i kolor jest ten sam i laik nie jest w stanie rozróżnić tych dwóch sortymentów ale jakość i cena nie jest jednakowa. Różnica w cenie pomiędzy I a II klasą to około 120 zł/m2. Proszę sobie to pomnożyć przez ilość metrów posadzki.

Karol Kopeć

Powtarzająca się plama po bejcowaniu  - niedopuszczalne w klasie I. 

Ubytki i niedobarwienia - niedopuszczalne w klasie I.

II Kurs konserwacji drewna zabytkowego

Organizowany jest II kurs praktycznej konserwacji drewna z uwzględnieniem :

- usystematyzowania wiadomości o drewnie jako materiale
- programowania prac pod względem realnych możliwości finansowych inwestora
- realnych możliwości zakupu środków na rynku środków konserwatorskich
- nauki pracy narzędziami ręcznymi
- nauki stosowania środków konserwatorskich
- zamienników i technologii równoległych
- BHP w konserwacji zabytków
- nowoczesnych technologii stosowanych w konserwacji drewna - rezystograf, fumigacja w azocie, ozonowanie

Kurs  przeznaczony jest wyłącznie dla osób pracujących jako konserwatorzy dowolnej specjalności oraz absolwentów i studentów studiów kierunkowych konserwacji zabytków.

Program szkolenia układany jest na podstawie ankiety wypełnianej przez chętnych do odbycia kursu.
Pozwala to na wyeliminowanie tematów zbędnych .
Zajęcia w muzeum lub w Skansenie.  Możliwość przeprowadzenia szkolenia w innych lokalizacjach po uzgodnieniu. 

Koszt szkolenia  z noclegiem i wyżywieniem - od 350 do 500 zł / dzień w zależności od programu.
W tym są materiały i narzędzia.
Minimalna długość kursu to 5 dni.

Kurs kończy się egzaminem , który może być trudny. Opłacenie należności nie gwarantuje otrzymania certyfikatu ukończenia kursu z wynikiem pozytywnym.

Zajęcia prowadzą doświadczeni konserwatorzy drewna, technolog drewna , biegli sądowi z omawianego zakresu oraz wielu innych specjalistów.

Zainteresowanych prosimy o kontakt na adres :  opinie@vp.pl

Rezystograf - badanie stanu drewna osłoniętego szalunkiem - Resistograph

Często w praktyce konserwatorskiej spotyka się potrzebę sprawdzenia stanu drewna zasłoniętego innymi materiałami lub elementami. Najczęściej są to szalunki z drewna, tynki, wszelkiego rodzaju powłoki gipsowe i blacha. Aby bez zbędnych kosztów sprawdzić stan ukrytego drewna, można zastosować rezystograf.
Co najciekawsze, jest to jedyna, tania i szybka metoda na sprawdzenie stanu końcówki belki umocowanej w murze bez odkuwania tynków.
Poniżej przykład sprawdzenia stanu zrębu przykrytego szalunkiem - elementy pozyskane z rozbiórki .

 Wykres w skali 1:1 obrazuje nam stan drewna szalunku i zrębu. 

Można z wykresu odczytać  grubość szalunku, grubość przestrzeni pomiędzy szalunkiem a zrębem oraz grubość belki.

Widok od strony zewnętrznej budynku

 Wykres w 100% pokrywa się z rzeczywistym stanem drewna w badanym obszarze.

Szczegółowy widok wykresu oporu skrawania w desce szalunku.


Karol Kopeć

Stare okna - remont czy wymiana ? . Renowacja starych okien

Jak co roku, jesienią, rzesze właścicieli budynków przypominają sobie o konieczności remontu lub wymiany okien. Związane jest to głównie z nadejściem chłodnych dni i ogólną paniką na rynku opału. Zewsząd dowiadujemy się, iż nieszczelne, stare okna są głównym czynnikiem zwiększającym koszty utrzymania domu. W związku z czym proponuje się nam wymianę okien na „okno pasywne”, „coraz więcej komorowe”, „z ciepłą ramką”, „z gazem” itd.. Są to technologie i parametry o których trudno powiedzieć coś złego. Realne wyliczenia obniżenia kosztów są dostępne u większości sprzedawców i mogą nam zawrócić w głowie. Niestety, wizja oszczędności w kosztach ogrzewania przesłania czasami realne pojmowanie problemu.

Budynki wymagające wymiany lub remontu okien dzielą się na trzy zasadnicze grupy. Pierwsza z nich, to obiekty niewpisane do rejestru zabytków, będące w wykazach ochronnych lub wpisane do rejestru, lecz posiadające okna tzw. wtórne, czyli zwykle z lat 70-tych. W takim przypadku wymiana okien nie nastręcza żadnych problemów. Wystarczą odpowiednie zgłoszenia i pozwolenia, co zwykle jest w tym wypadku tylko formalnością. Oczywiście należy pamiętać o fundamentalnej zasadzie doboru podziałów okien do fasady itd.. Cztery brązowe okna na fasadzie dużego budynku z białymi oknami wyglądają co najmniej groteskowo. Drugą grupę budynków stanowią obiekty zabytkowe, niewpisane do rejestru, jednakże co do których wszczęto już procedurę wpisu do rejestru. Tego typu budynki należy traktować jak budynki z trzeciej grupy. Trzecią grupą budynków, są obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych. W tym przypadku obowiązują właścicieli nieruchomości dość duże ograniczenia. Po pierwsze, na remont lub wymianę okien musi wyrazić zgodę właściwy dla danej nieruchomości Wojewódzki Konserwator Zabytków (w domyśle służby podległe WKZ). Wiąże się to z wykonaniem badań stanu faktycznego, przygotowaniem programu konserwatorskiego oraz ustaleniem zaleceń konserwatorskich. I nie mówimy tu tylko o samej wymianie lub remoncie okien. W grę wchodzą także ustalenia odnośnie wszystkiego, co może lub musi być w czasie tych prac związane z oknami. Mamy więc jeszcze do przygotowania program działania co do parapetów, tynków, okiennic i innych rzeczy, które mogą zaistnieć przy założonej renowacji lub wymianie (np. rusztowania). Wiedząc jaki jest stan prawny budynku możemy zastanowić się nad problemem wymienić czy remontować?. Każda z opcji ma swoje plusy i minusy. A więc po kolei. Wymiana, jako stosunkowo najłatwiejsza forma rozwiązania niniejszego problemu, wiąże się jednak z koniecznością wykonania dodatkowych prac związanych z obróbkami otworu okiennego. Okna ościeżnicowe i skrzynkowe posiadają dość szerokie ościeżnice, co przy stosunkowo wąskich ościeżnicach okien nowoczesnych (bez podziału na drewno, PVC i alu oraz ich różnego rodzaju hybryd) powoduje konieczność wykonania dodatkowych prac budowlanych lub stolarskich. Poza tym nowoczesne systemy są oparte na innych wzorcach profilu i pewnych kształtów i wymiarów spotykanych w oknach tradycyjnych nie da się uzyskać. W związku z tym stosując nowoczesne rozwiązania zmieniamy nieco realny wygląd fasady. Co zyskujemy wstawiając nowe okna? W głównej mierze zyskiem jest wysoki komfort obsługi, doskonały efekt wizualny, łatwość usuwania zabrudzeń oraz realne zmniejszenie kosztów ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń. Tracimy natomiast unikalną lekkość starych okien, oryginalny wygląd fasady, nieuchwytny czar starych mosiężnych okuć oraz w szczególnych przypadkach bezpowrotnie przepada świadectwo kunsztu dawnych rzemieślników. Technicznego aspektu wymiany okien na nowoczesne konstrukcje nie będę opisywał z racji wyczerpujących wiadomości dostępnych we wszelkich możliwych kanałach informacji. Nie jestem wrogiem okien nowoczesnych, a tym bardziej okien z PVC. Zalecam nawet wstawianie tego typu okien w obiekty zabytkowe, gdzie wiadomo, iż jeżeli nie wstawimy tam najtańszego „plastiku” to obiekt popadnie w ruinę. Stosujmy zasadę: Nie masz pieniędzy? Załóż plastikową rynnę aby woda deszczowa się nie lała po ścianie. Zawsze można ja później wymienić na miedzianą.

Niejednokrotnie mam przyjemność oglądać okna drewniane z początku XX w.. Ich doskonały stan techniczny nie przestaje zadziwiać. Czyli jednak renowacja? Niestety renowacja także nie jest procesem łatwym i przyjemnym. Konieczność usunięcia z ościeżnic starych powłok lakierniczych w miejscu ich osadzenia jest procesem pracochłonnym i generującym dość duże ilości tak resztek powłok lakierniczych jak i kurzu. Następnie czynność uzupełniania i malowania ościeżnic także nie należy do najczystszych. Czy warto ponosić niemałe przecież koszty oraz znosić uciążliwości związane z opisanymi pracami? Otóż tak. Prawidłowo wykonana renowacja okien zapewnia nam polepszenie parametrów cieplnych budynku (oczywiście mniejsze niż przy wymianie okien ), ograniczenie nieszczelności i co najważniejsze przywrócenie komfortu użytkowania okien oraz zachowanie świadectwa dawnych czasów dla przyszłych pokoleń.

Jak więc powinna wyglądać prawidłowo przeprowadzona konserwacja okien? Po pierwsze należy przygotować się teoretycznie do rozpoczęcia prac. W przypadku okien, jest to zebranie informacji odnośnie rodzaju konstrukcji, wieku okien, stanu prawnego oraz oczekiwań tak właścicieli jak i służb konserwatorskich. W szczególnych przypadkach konieczne jest wykonanie badań historycznych, technologicznych oraz stratygraficznych, planu konserwacji i zaleceń konserwatorskich. Należy pamiętać, iż prace przy renowacji, rekonstrukcji i konserwacji zabytków może wykonywać lub nadzorować jedynie osoba posiadająca stosowne uprawnienia zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Dz. U. Nr 165 poz. 987 z dnia 27 lipca 2011 roku. Po przygotowaniu teoretycznym możemy zabrać się do rozpoczęcia prac związanych z usunięciem starych powłok malarskich oraz uzupełnieniu i wzmocnieniu konstrukcji. I tu spotykamy się z pierwszym dylematem, zostawić stare szyby czy wymienić je na nowe? Wszystko zależy od rangi zabytku i rodzaju szklenia. W tym przypadku należy szukać pomocy u służb konserwatorskich . W większości przypadków stosuje się jednak wymianę szyb na nowe #4 lub specjalne zestawy szyb zespolonych. Oczywiście nie we wszystkie ramy okienne można wstawić szyby zespolone a decyduje o tym stan samych ram oraz ich konstrukcja i wymiar. W uzasadnionych przypadkach stosuje się wymianę części ram okiennych na nowe, przystosowane do specjalnych pakietów szkła zespolonego. Jestem także zdania, iż wykonywanie żmudnych i drogich zabiegów konserwacji okien bez jednoczesnej wymiany szyb jest w większości przypadków poważnym błędem. Drugim etapem renowacji i unowocześniania konstrukcji jest zastosowanie uszczelek wrębowych przystosowanych do uszczelniania okien zabytkowych. Są to uszczelki wykonane z tych samych materiałów co nowoczesne uszczelki do okien jednoramowych jednakże zazwyczaj o nietypowym, okrągłym przekroju. Zaletą tego typu uszczelek jest ich nieprzywieranie do powłok nowoczesnych farb okiennych oraz wysoka odporność na czynniki starzenia , czego nie można napisać o większości samoprzylepnych wynalazków oferowanych w supermarketach. Stosując kilka rozmiarów uszczelek możemy w pewnym stopniu wyciszyć jak i doskonale uszczelnić stare ramy okienne. A co z farbami? Oczywiście właściwym jest zastosowanie systemów farb stosowanych powszechnie do malowania okien. Mnogość firm oferujących wysokiej klasy profesjonalne systemy produktów przeznaczonych do malowania stolarki okiennej oraz łatwość ich zakupu jest w tym wypadku poważnym ułatwieniem. Wybór konkretnej marki pozostawiam Państwu. Na koniec pozostała sprawa okuć. Zazwyczaj wystarczy zmyć zabrudzenia i przeczyścić mechanizmy aby okucia odzyskały swój dawny blask. Najsłabszym ogniwem procesu renowacji jest jak zwykle człowiek. Istnieje wiele firm, które oferują swoje usługi nie mając pojęcia o konserwacji drewna. Spotykam okna zmasakrowane szlifierkami kątowymi, pomalowane wraz ze śmieciami, które akurat leżały na powierzchni ram, pozbawione zdobień i listew, zamalowane lub porysowane papierem ściernym szyby i okucia oraz powierzchnie pomalowane tanimi, popularnymi farbami alkidowymi. Przy wyborze firmy nie należy sugerować się jedynie ceną usługi. Niska cena jest pochodną tanich materiałów, prowizorycznej robocizny i oszczędnościowych technologii. Zlecenie wykonania czegokolwiek osobie, która nie ma do tego odpowiednich kwalifikacji zwykle kończy się problemem. Fora internetowe są pełne tego typu wątków i to ze wszystkich możliwych dziedzin. Prawidłowo odnowione okna są wizytówką budynku. W wielu przypadkach podnoszą rangę zabytku lub obiekt taki staje się bardziej atrakcyjny turystycznie. Poza tym zyskujemy nowe szyby, które wreszcie można domyć, firanki nie ruszają się nam od powiewu wiatru a piec c.o. przestaje włączać się co chwilę. Mam świadomość, iż renowacja okien to nie jest droga usłana różami, ale jeżeli możemy, zachowajmy to, czego jeszcze nie zniszczył czas i ustrój dla naszych następnych pokoleń.

Karol Kopeć

Odspojenie powłoki lakierniczej na powierzchni posadzki drewnianej.

Poproszono mnie o wstępna ocenę stanu posadzki drewnianej z drewna grupy Lapacho pod kątem wystąpienia wad użytkowania lub wykonania.
W pierwszej chwili myślałem, iż konsument troszeczkę przesadził z opisem występujących wg niego wad ale po przyjeździe na miejsce, radykalnie zmieniłem zdanie. Powłoka lakiernicza jest zaskakująco nieodporna na normalne użytkowanie. Wypadające z kieszeni klucze czy też monety, pozostawiają na powierzchni parkietu wyraźne ślady w postaci odprysków. Co więcej, powłokę lakieru można bez większych problemów podważyć paznokciem i oderwać od podłoża. Moim zdaniem jest to wyraźna wada powłoki lakierniczej , co powinno skutkować wszczęciem postępowania reklamacyjnego i ewentualnie wykonania specjalistycznych badań odnośnie określenia siły przylegania powłoki do podłoża, twardości i odporności na zarysowanie oraz pomiaru grubości powłoki. Dodam jeszcze, iż od chwili położenia lakieru do chwili  oględzin minęło ponad 12 miesięcy.

 Odpryski po upadku monety - swobodny upadek z wysokości około 1m ( kieszeń spodni )

 To samo ujęcie ale po próbie odspojenia .
Powłokę można łatwo oderwać podważając ją paznokciem .

To samo ujęcie - ciąg dalszy.........

 Jak widać, odrywają się dość duże płatki powłoki lakierniczej .

Widoczne plamy pod lakierem - prawdopodobnie rozlany i nierozgarnięty w porę podkład .

Karol Kopeć

Nowelizacja ustawy o ochronie zabytków - uprawnienia konserwatorskie

W lipcu bieżącego roku ukazała się nowelizacja Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, budowlanych , badań architektonicznych i archeologicznych i  innych działań przy zabytkach wpisanych do rejestru.
Nas, konserwatorów najbardziej interesuje rozdział 22 oraz schemat standardu dokumentacji prac konserwatorskich przy zabytkach ruchomych .
http://isip.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20111650987

Piszcie w komentarzach, czy info zawarte w moich postach jest dla Was w jakiś sposób pomocne?
Pozdrawiam brać konserwatorską!
Karol Kopeć

Tania naprawa lub renowacja starych okien drewnianych - naprawy pana "Złota Rączka"

Naprawa okien skrzynkowych i ościeżnicowych jest zjawiskiem coraz częściej spotykanym, jednakże nie jest to czynność tania. W wielu przypadkach cena renowacji może zbliżyć się do ceny okien z PVC.
Wiele osób pyta mnie , dlaczego moje ceny  są nawet o 100% wyższe od niektórych ofert innych wykonawców. Nie ma nic za darmo. Jeżeli chcesz coś zrobić raz i dobrze, to niestety trzeba poświęcić trochę czasu i materiałów.  Czym więc się różni tania renowacja od zwykłej renowacji okien ?
Po kolei :
1. Nie wymienia się szyb - stare, przepalone i zmatowione szyby dodatkowo często porysowane podczas szlifowania
2. Nie usuwa się farby z profili a jedynie z powierzchni płaskich dobrze dostępnych.
3. Nie czyści się chemicznie okuć , szlifuje się je papierem ściernym lub w ogóle tylko maluje
4. Nie montuje się uszczelek wrębowych nowej generacji
5. Szlifując powierzchnie używa się szlifierek kątowych wysokoobrotowych zamiast rotacyjnych i oscylacyjnych
6.Nie odpyla się i nie szlifuje się podkładu, co objawia się chropowatością powierzchni i masą "piasku" na powierzchni okna.
Tak więc niska cena jest adekwatna do niedbalstwa i powierzchownego potraktowania całej sprawy.

A oto kilka fotek okien po taniej renowacji. Klient zlecił ponowną renowacje . Okna skrzynkowe, sosnowe, rocznik 1902. Stan drewna znakomity, brak w drewnie owadów technicznych szkodników drewna oraz ognisk grzybów domowych.

Szukasz sprawdzonego wykonawcy?
Informacje o dobrych firmach =  opinie@vp.pl

Widoczne poprzeczne ślady po szlifierce kątowej.

Zagłębienia spowodowane szlifowaniem szlifierką kątową przy jednoczesnym braku demontażu klamek.

Masakra szlifiersko-malarska.

Brutalne czyszczenie profili i zamalowanie wyniku byle jakich prac. 

Na dole fotki widoczne zniszczenie kształtu poprzez szlifowanie szlifierką kątową.

Widok po "taniej renowacji" przed rozpoczęciem zdejmowania powłoki malarskiej.

"Oskrobać i pomalować - wszystko w dwie godziny" ciekawe motto....

Nie usunięta stara , uszkodzona powłoka , pokryta nową warstwą farby. Pięknie "pomalowane" szyby.

Widok detalu po taniej renowacji. Foto w domu Klienta.

Widok tego samego detalu po powtórnej renowacji - stan w trakcie prac po pierwszej warstwie podkładu przed szlifowaniem międzyoperacyjnym. Chyba widać różnicę?

Jeżeli komuś odpowiada "tania renowacja" to OK.  Jest wybór, ale proszę nie porównywać pseudo renowacji do podstawowych zabiegów konserwacyjnych.  Oczywiście w przypadku prac przy obiektach o szczególnej wartości zabytkowej, koszt wykonania renowacji może kilkakrotnie przewyższyć koszt standardowej renowacji , z racji zachowania właściwych dla zabytków środków ostrożności i specjalistycznych technologii i materiałów. Ale to już temat na inny post.

Nie jestem zwolennikiem pełnego szpachlowania okien, gdyż nawet specjalne szpachle do drewna lub samochodowe, z czasem pękają i odspajają się od drewna. Moim zdaniem lepiej mieć zamalowane drobne braki w kształcie niż mieć " nowe" okna ale przez parę lat. Przez pęknięcia przedostaje się woda i problem gotowy.  Więcej o termomodernizacji okien : http://projektus.blogspot.com/2011/01/renowacja-i-termomodernizacja-okien.html

Karol Kopeć

rzeczoznawca, biegły sądowy

Leon Tarasewicz - instalacja w Kielcach

Fajna instalacja :)   Polecam wszystkim miłośnikom malarstwa współczesnego.

Karol Kopeć

Władysław Ślesiński "Konserwacja zabytków sztuki - Rzemiosło artystyczne"

"Konserwacja zabytków sztuki" prof. Ślesińskiego jest wg mnie jedną z najciekawszych pozycji z tego zakresu. Ogrom wiadomości i zakres źródłowy jest naprawdę imponujący. Jednakże , tak jak w każdym tego typu monumentalnym dziele wkradają się  błędy. Czas także nie oszczędza tego typu publikacji. Postęp technologiczny pomiędzy 1995 ( pierwsze wydanie ) a czasem obecnym jest ogromny.
     Zalecane w książce środki ochrony drewna w postaci pięciochlorofenolu, alfachloronaftalenu, czterochlorometanu, karbolineum czy sławnego HCH ( Lindan ) są już dawno wycofane z powszechnego użytku lub ich zastosowanie jest marginalne, jednakże Autor nie ma wpływu na postęp techniczny i każda praca z tej dziedziny wcześniej czy później staje się nieaktualna. Niestety część konserwatorów "utknęła" na tym poziomie i z uporem wypisują w zaleceniach konserwatorskich stosowanie ww środków.
     Co innego, gdy czytamy o grzybach domowych atakujących drewno. Prof. Ślesiński napisał, iż grzyb domowy właściwy (stroczek łzawy ( rosisty ) Serpula lacrymans / Merulius lacrymans ) nie rozwija się w drewnie o wilgotności poniżej 20% wilgotności (strona 16 , wers 6 ) . Nie jest tak do końca. Stroczek rzeczywiście może rozwijać się drewnie przy wilgotności drewna na poziomie  od 20%  ( najlepiej 28%, 18-23'C ) jednakże jak sama nazwa wskazuje, grzyb ten "łzawi" czyli wytwarza wilgoć. W wyniku rozkłady tkanki drzewnej, stroczek potrafi wytworzyć nawet 100 L wody z 1m3 zaatakowanego drewna. Wilgoć ta służy mu do zawilgocenia drewna suchego, co umożliwia dalszą ekspansję grzyba. Tak więc twierdzenie o wilgotnościowej granicy ochronnej na poziomie 20% wilgotności drewna jest w przypadku stroczka chybione.
      Dlatego dla wszystkich, chcących posiadać aktualną i fachową wiedzę z zakresu ochrony drewna, proponuję książkę " Ochrona drewna" A.Krajewski, P.Witomski oraz inne aktualne pozycje tych Autorów.  Moim zdaniem jest to jedna z najlepiej napisanych książek z tej dziedziny a fachowość informacji w niej zawartych nie podlega dyskusji.
Karol Kopeć

Prawdziwe schody zabiegowe gięte - ręczna rzemieślnicza robota dla wymagających klientów

A jednak rzemiosło nie zanikło. Najlepszym przykładem będzie niżej opisany cykl wykonania schodów giętych zabiegowych bez użycia komputerowych szablonów i maszyn CNC. Co najciekawsze, cena ręcznie robionych schodów nie odbiega od cen podobnych wyrobów wykonywanych masowo, a nawet często jest niższa.        foto i wykonanie :    www.stolarnia.tarnobrzeg.pl

pierwsza fastryga .....

pierwsza przymiarka trepa

stan surowy 

stan surowy z bliska

Drzwi wewnętrzne malowane na biało - postarzane

 Nic dodać.........prawdziwa rzemieślnicza robota - czopy przelotowe klinowane -

Karol Kopeć

Zmiany technologiczne i socjologiczne na przykładzie okien

Okno drewniane towarzyszy człowiekowi od dawna, jednakże mało kto zwrócił uwagę, jak technologia wykonania okna zmieniła się na przestrzeni np. ostatnich 100 lat. Pomijając zmianę konstrukcji ze skrzynkowej na zespoloną i dalej na jednoramową , całkowitej zmianie uległ sposób mocowania, malowania i szklenia.
Jeszcze w latach 80-tych ubiegłego wieku , stolarz wykonywał okna skrzynkowe lub zespolone ( szwedzkie ) malowane jedynie rozcieńczonym benzyną pokostem lub xylamitem. Tak przygotowane wstępnie okna montowano w budynku. Co więcej często futryny montowane były w mur podczas murowania. Następnie szklarz szklił ramy a malarze malujący ściany i elewację, malowali okna "na gotowo" farbami olejnymi. Aby uniknąć pomyłek ( przecież każda rama była kuta ręcznie i pasowana do futryny ) stosowano najróżniejsze systemy oznaczenia. Przykładem może być niemieckie okno z około 1902 roku. Każda rama ma wybity numer okna taki sam jak jest wybity na futrynie ( ościeżnicy ).   W chwili obecnej nikt nie wyobraża sobie takiego systemu pracy. Całość czynności przeszła na stolarza, który po wykonaniu okna, musi je także zaszklić i pomalować przed zamontowaniem w murze.
Karol Kopeć

Kurs praktycznej obsługi rezystografu

W dniach 1 - 3 sierpnia odbędzie się kurs praktycznego zastosowania rezystografu oporowego do badania stanu drewna zabytkowego. Info - opinie@vp.pl .

Naprawa starych okien i drzwi balkonowych

Kilka fotek z renowacji okien i drzwi z 1902 roku.
Stan drewna znakomity pomimo upływu prawie 110 lat.

Usuwanie starych powłok olejnych

Usuwanie wielu powłok lakieniczych

Malowanie podkładem

 Malowanie podkładem

Często występuje problem przeciekania drzwi balkonowych. W najbliższym czasie pokażę sposób likwidacji tego uciążliwego problemu.




Karol Kopeć
rzeczoznawca, biegły sądowy

Rezystograf oporowy - ostatnia deska ratunku :)

Sprawdzanie stanu więźby lub zrębu przy pomocy Pilodynu lub kontroli wzrokowej nie zawsze daje dobry wynik. Drewno jest kapryśne i zaskakujące.  Zastosowanie rezystografu lub metod opartych o zastosowanie promieni X lub ultradźwięków daje dopiero jednoznaczne i wiarygodne odczyty. Oczywiście użycie rezystografu jest najtańszym i najszybszym  sposobem na sprawdzenie  nietypowych uszkodzeń drewna konstrukcyjnego.

Oględziny i badanie pilodynem zakwalifikowało tą belkę do zastosowania w zrębie.
Niestety po przycięciu ujawniła się wewnętrzna zgnilizna .  

Karol Kopeć

Kurs konserwacji drewna zabytkowego

Druga edycja : http://projektus.blogspot.com/2011/11/ii-kurs-konserwacji-drewna-zabytkowego.html


Organizowany jest kurs praktycznej konserwacji drewna z uwzględnieniem :

- programowania prac pod względem realnych możliwości finansowych inwestora
- realnych możliwości zakupu środków na rynku środków konserwatorskich
- nauki pracy narzędziami ręcznymi
- nauki stosowania środków konserwatorskich
- usystematyzowania wiadomości o drewnie jako materiale
- zamienników i technologii równoległych
- BHP w konserwacji zabytków
- nowoczesnych technologii stosowanych w konserwacji drewna - rezystograf, fumigacja w azocie, ozonowanie

Kurs  przeznaczony jest wyłącznie dla osób pracujących jako konserwatorzy dowolnej specjalności oraz absolwentów i studentów studiów kierunkowych konserwacji zabytków.

Program szkolenia układany jest na podstawie ankiety wypełnianej przez chętnych do odbycia kursu.
Pozwala to na wyeliminowanie tematów zbędnych .
Zajęcia w muzeum lub w Skansenie.

Koszt szkolenia  z noclegiem i wyżywieniem - od 350 do 500 zł / dzień w zależności od programu.
W tym są materiały i narzędzia.
Minimalna długość kursu to 5 dni.

Kurs kończy się egzaminem , który może być trudny. Opłacenie należności nie gwarantuje otrzymania certyfikatu ukończenia kursu z wynikiem pozytywnym.

Zajęcia prowadzą doświadczeni konserwatorzy drewna, technolog drewna , biegli sądowi z omawianego zakresu oraz wielu innych specjalistów.

Zainteresowanych prosimy o kontakt na adres :  opinie@vp.pl

Chocholi taniec z vatem

Znowu jest zwolnienie prac konserwatorskich z podatku vat. Jednak jest to chwilowe i obwarowane wieloma warunkami.  Jak można w takim kraju prowadzić normalną działalność?  Co z watem na rok 2012??????

 żródło:   http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/uslugi-konserwatorskie-bez-vat-1767.php

Nowe trendy w konserwacji zabytków.

Konserwacja zabytków, jak każda dziedzina życia, podlega nieustannej przemianie, a co za tym idzie, istnieje potrzeba ciągłego doskonalenia warsztatu oraz szybkiego reagowania na nowe trendy i wyzwania.
Niestety nie wszystko co nowe zachwyca i przyciąga. Pojawiające się nowoczesne dzieła, wykonane ze smalcu, gąbki, piany poliuretanowej czy nawet z kału, nastręczają w procesie konserwacji nieprawdopodobne trudności . No bo jak konserwować bryłę smalcu bez wymieszania materiału ze środkiem biobójczym. Może naświetlać promieniami X lub Radem? Same znaki zapytania. To jeszcze nic. Chciałbym zobaczyć minę konserwatora, który otrzyma zlecenie konserwacji awangardowego obrazu wykonanego na desce w technice skatologicznej.
Samo badanie kału pod względem pochodzenia jest dla mnie przerażające. Nie wspomnę o obrazach malowanych innymi wydzielinami lub tkankami. Jak się konserwuje obraz malowany spermą????? Czy dostępne środki chemiczne nie uszkodzą takiej malatury?  Gdzie znaleźć literaturę odnośnie reakcji kału na alkohol, aceton, toluen, benzynę itd?   Bez komentarza .......

  Mam nadzieję, że tego typu obiekty nie prędko zawitają do pracowni konserwatorskich.

Karol Kopeć

Naprawa starych okien drewnianych.

Posiadacze kilkunasto- lub kilkudziesięcioletnich okien drewnianych często borykają się z problemem zniszczonych powłok lakierniczych, słabych parametrów cieplnych, opadaniem ram oraz uszkodzeń okuć.
Na szczęście w obecnej chwili ww wady daje się łatwo usunąć.  Modernizacja  starych okien polega zwykle na usunięciu starych powłok lakierniczych, uzupełnieniu ubytków, impregnacji i nałożeniu nowoczesnej farby do okien drewnianych ( elastyczna powłoka "pracująca" razem z drewnem), montażu nowoczesnych wielosezonowych uszczelek wrębowych, regulacji i smarowaniu okuć a także wymianie starych "przegrzanych" szyb na nowe. W zakres termomodernizacji wchodzi dodatkowo wymiana szyb zwykłych na zestawy termo.
Niewątpliwym atutem renowacji starych okien jest fakt braku konieczności wykonywania prac renowacyjnych związanych z montażem nowych okien ( ubytki w obróbkach murarskich i konieczność malowania ). Niestety koszty prawidłowo przeprowadzonej renowacji w pełnym zakresie prac są porównywalne z ceną za nowe okna drewniane. Mają na to wpływ koszty robocizny  prac związanych z usunięciem starych powłok oraz wymianą szyb. Jednakże dla ludzi ceniących sobie niepowtarzalny klimat starych okien kwestie ceny schodzą na drugi plan.
Karol Kopeć
rzeczoznawca, biegły sądowy.


Nowy wątek : http://projektus.blogspot.com/2011/09/tania-renowacja-okien-naprawy-pana-zota.html

;)  oczywiście to jest okno przed renowacją.

Czar starych okuć.........














Edit - do pytań.
Tak to najczęściej wygląda po wyjęciu .

Vat na konserwacje zabytków

W związku z pojawieniem się informacji na temat toczących się rozmów przedstawicieli Episkopatu
załączam cytat z artykułu p. Szymona Babuchowskiego :

"Czy da się sprawę jeszcze uratować? Ks. Janusz Majda, ekonom Episkopatu Polski, mówi, że prowadzone są z rządem rozmowy na ten temat. Obudziło się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dowiedzieliśmy się, że minister Bogdan Zdrojewski wystąpił 18 lutego z pismem do ministra finansów. Prosił w nim o potwierdzenie zasadności interpretacji, że wszystkie podmioty świadczące usługi kulturalne, które w poprzednim stanie prawnym korzystały ze zwolnienia, mają prawo do korzystania z tego zwolnienia po 1 stycznia 2011 r. Pojawiło się więc małe światełko nadziei, że ta ważna dla polskiej kultury sprawa zostanie pozytywnie załatwiona. Teraz ruch należy do Ministerstwa Finansów. Czy nadal będzie sztywno trzymać się unijnej dyrektywy, czy też dopuści taką interpretację przepisów, która przyniesie Polsce realne korzyści? Bo przecież w dłuższym planie troska o dziedzictwo narodowe opłaca się bardziej niż tymczasowe łatanie dziury w budżecie. Na szczęście i w Ministerstwie Finansów dostrzeżono potrzebę zweryfikowania wcześniejszych ustaleń. – Kwestia związana ze stawką VAT na renowację będzie jeszcze przedmiotem analizy na szczeblu Ministerstwa Finansów – zapowiada Magdalena Kobos. Lepiej późno niż wcale."
http://goscniedzielny.wiara.pl/index.php?grupa=6&cr=1&kolej=0&art=1300542573&dzi=1104795897&katg=

Tak naprawdę, wynika z tego, iż nic się nie zmieni. Podmioty non profit i tak są zwolnione z vatu, jeżeli nie  przeznaczają zysku na dalszy rozwój swojej działalności. Podobnie kluby sportowe.  Konserwator jest osobą prowadzącą działalność komercyjną, w związku z tym trudno będzie podciągnąć tą interpretację pod nasz zawód.
Ciekawe, co z tych rozmów wyniknie i czy konserwacja obiektów świeckich będzie traktowana podobnie?

Barwice drewna. Sinizna - mity i fakty.

Surfując po internecie natrafiłem na fora internetowe, na których "specjaliści" doradzali internautom, co to jest sinizna i czym grozi jej obecność w drewnie. Takiej dawki idiotyzmów i uproszczeń nie byłem w stanie przyjąć bezboleśnie. Napisanie informacji, iż zasiniałe drewno konstrukcyjne nadaje się wyłącznie na opał powinno być ścigane z urzędu. W związku z tymi i innymi niedorzecznościami napiszę trochę o siniźnie drewna.
Co to jest rozkład drewna spowodowany działaniem grzybów?
Rozkład drewna zwany potocznie hubą lub zgnilizną  dzielimy na brunatny, biały i szary.
Rozkład brunatny - grzyby rozkładają  celulozę .
Rozkład biały - grzyby rozkładają zarówno celulozę jak i ligninę.
Rozkład szary ( pleśniowy)- powierzchniowy, powolny rozkład wszystkich składników drewna.
Jak widać z powyższego, nigdzie nie było mowy o siniźnie.   Grzyby wywołujące barwice ( w tym i siniznę ) drewna nie niszczą ścian komórkowych drewna a jedynie zabarwiają drewno na sino-niebieski, brązowy, szarawo-niebieski i czerwonawy kolor. Sinizna nie wpływa znacząco na zmianę właściwości mechanicznych drewna . W  drewnie gatunków iglastych, najczęściej wykorzystywanym w budownictwie drewnianym,  popularną odmiana barwic jest sinizna. Strzępki grzybów sinizny przedostają się z komórki do komórki poprzez niezamknięte jamki lub poprzez ścianki komórek. Pożywieniem dla grzyba są głównie substancje odżywcze zawarte w  komórkach miękiszowych drewna bielu. Drewno twardzieli ma zamknięte jamki oraz nie posiada żywych komórek miękiszowych, co powoduje brak występowania sinizny w tej  strefie. Zarodniki grzybów powodujących sinizny są praktycznie wszędzie, tak wiec nie jest możliwe unikniecie zarażenia sinizną drewna tartacznego. Wyróżnia się dwa rodzaje sinizn. Jest to tak zwana sinizna pierwotna i sinizna wtórna. Sinizna pierwotna występuje tak w ściętym drewnie okrągłym, jak i w drewnie przetartym.
Sinizna wtórna występuje w elementach suszonych i obrobionych, które uległy zawilgoceniu.  Grzyby powodujące siniznę najlepiej rozwijają się w zakresie temperatur od około 20' do około 30'C. Poniżej i powyżej tego zakresu grzyby rozwijają się wolniej lub przechodzą w stan uśpienia. W suszarnictwie przyjmuje 30'C się za bezpieczną temperaturę początku procesu suszenia. Jeżeli chodzi o wilgotność drewna , to najlepiej rozwijają się w przedziale od około 33 do 82%. Minimalna wilgotność drewna potrzebna do rozwoju grzybów wynosi około 22%. Zakresy temperatur i wilgotności są różne dla różnych gatunków grzybów powodujących sinizny, tak więc podane wyżej wartości są uśrednione i mają na celu przybliżenie istoty sprawy.  W celu zapobieżenia wystąpienia sinizny stosuje się tz. składowanie mokre drewna okrągłego, składowanie drewna w korze z jednoczesnym zabezpieczeniem czół, zabiegi chemiczne polegające na opryskiwaniu, polewaniu lub moczeniu drewna w roztworach środków przeciw siniźnie, suszenie "na słońcu", suszenie naturalne lub wymuszone.  W związku z szybkim osuszeniem jedynie zewnętrznej warstwy drewna zarażonego zarodnikami  można spotkać się z przypadkiem wystąpienia sinizny wewnętrznej. Drewno zabezpieczone chemicznie lub poprzez przesuszenie powierzchniowe, które składowane jest w warunkach pozwalających na rozwój sinizn, nie wykazuje  powierzchniowych śladów zasinienia jednak po rozcięciu ukazuje się nam wewnętrzna zasiniała warstwa.  Drewno, jako substancja  nie jest zabarwione przez grzyby a siny kolor spowodowany jest wyłącznie zabarwieniem strzępek grzyba. Strzępki grzybów przyjmują sino - czarne zabarwienie pod wpływem światła. Strzępki niektórych gatunków są bezbarwne do chwili obumarcia, kiedy to zabarwiają się na kolor brunatny.
Reasumując, oprócz bezwzględnie negatywnego wpływu na estetykę, sinizny nie mają wpływu na wytrzymałość drewna.
Dla osób pragnących zgłębić ten temat, proponuję lekturę :
-A.Krajewski, P.Witomski "Ochrona drewna"  ( doskonała książka, w pełni polecam jej zakup :))))
-F.Krzysik "Nauka o drewnie"
-Praca zbiorowa " Ochrona budynków przed korozją biologiczną"

Karol Kopeć

Okna skrzynkowe - cieknący problem.

Większość użytkowników starych, skrzynkowych okien boryka się z problemem przenikania wody opadowej do środka. W wielu domach widuje się ręczniki na stałe leżące na parapetach. Nie dziwi więc fakt olbrzymiej niechęci inwestorów do pomysłu renowacji okien skrzynkowych i coraz silniejszemu skłanianiu się do wyboru opcji wymiany okien na nowe. A jednak jest wyjście z tej z pozoru beznadziejnej sytuacji. W dawnych czasach wykonywano na parapetach rowki zbierające wodę , a pod parapetami umieszczano pojemniki do zbierania wody. Z czasem ten sposób zwalczania problemu cieknących okien został zaniechany na rzecz porozkładanych na parapetach ręczników. W chwili obecnej wdrożyłem system modyfikacji okna skrzynkowego, pozwalający na wyeliminowanie problemu przedostawania się wody opadowej do wnętrza mieszkania. System ten wraz z wymianą szyb na termo, montażem uszczelek wrębowych i malowaniem nowoczesnymi farbami do okien , zapewnia zatrzymanie starych okien w budynku z jednoczesnym podniesieniem komfortu ich użytkowania. Brak ręczników na parapetach, "sztywne firanki" , spadek wydatków na ogrzewanie oraz wyraźna poprawa komfortu cieplnego pomieszczenia są nagrodą dla  inwestorów, decydujących się na tego typu zabiegi konserwatorskie.

Karol Kopeć

Jak wyglądać może okno z certyfikatem i aprobatą techniczną.

Wiele się mówi o konieczności wdrażania nowych standardów prowadzenia firmy. Zewsząd słyszymy o ISO, FSC, Aprobata techniczna ITB i wielu, wielu innych. Kojarzą się one każdemu z wysokim stopniem nowoczesności  i  jakości  tak produkcji, jak i zarządzania. Niestety samo otrzymanie  certyfikatu czy aprobaty nie wpływa na 100%-we zapewnienie spełnienia warunków zawartych w certyfikacie. Przykładem mogą być okna wykonane przez firmę posiadającą aprobatę techniczna na swoje wyroby. Są to nowe okna w budynku jeszcze niezamieszkanym.  Jest to na szczęście jednostkowy i odosobniony przypadek, ale jednak skłaniający do refleksji nad rolą i znaczeniem certyfikatu czy aprobaty.

Karol Kopeć







Po każdym deszczu kałuża na parapecie.......

Nadmierna szczelina pomiędzy ramą a skrzydłem......

Nadmierna szczelina pomiędzy ramą a skrzydłem - zbliżenie

Odspojenie spoiny silikonowej od drewna skrzydła okiennego = wnikanie wody do ramy okiennej.
Proszę zwrócić uwagę na krzywiznę dolnego ramiaka - szczelina przy okapniku.

Zniszczenie powłoki lakierniczej na wskutek działania wilgoci