czwartek, 28 lutego 2013

Typowe wady malowania okien drewnianych

Nowoczesne materiały i technologie nie są wolne od sporadycznie występujących wad.
Zaawansowane technologicznie powłoki malarskie na oknach nowoczesnych służą wiele lat bez konieczności ponownego malowania.  Sam posiadam okna z 1998 roku ( sam je robiłem ) i powłoka firmy Sikkens jest jak do tej pory bez zarzutu.  Okna wyglądają, jakby były zamontowane w zeszłym roku.

Jednakże wystarczy popełnić kilka błędów produkcyjnych i problem gotowy. Nowoczesne farby wrażliwe są na podejście wilgoci od spodu. Wystarczy źle uszczelnić połączenie stojaka z poprzeczką lub wykonać słabe silikonowanie szyby i mamy awarię.


Jak temu zaradzić?  W przypadku pojawienia się pierwszych symptomów uszkodzenia powłoki należy skontaktować się z producentem lub dostawcą okien. Jeżeli nie mamy takiej możliwości, to należy wykonać następujące czynności.
1.Znaleźć firmę zajmującą się renowacją stolarki okiennej.

Lub samemu zająć się tą sprawą :

1. Ustalić markę, rodzaj oraz nr koloru zastosowanej farby.
2.Skontaktować się z przedstawicielem danej marki w celu zaczerpnięcia informacji, jaki produkt ma być zastosowany w tym przypadku jako farba renowacyjna.
3.Zaopatrzyć się w pędzle z gąbki, drobny papier ścierny i taśmy maskujące.
4.Oczyścić drewno z resztek odspojonej farby .
5.W miejscach połączeń , tz. fugach, zastosować specjalne kity do fug ( producenci farb mają takie w swojej ofercie )
6.Szczeliny i pęknięcia uzupełnić kitem do fug lub szpachlą z atestem "na zewnątrz pomieszczeń"
7.Przeszlifować i odpylić powierzchnie.
8.Pomalować zgodnie ze wskazaniami producenta farby.

Nawet najlepsza farba nie gwarantuje braku efektu tz. łaty. Wiąże się to z faktem zmiany koloru powłoki na wskutek upływu czasu. Nowa powłoka zawsze lekko się odznacza.
Aby temu zaradzić zalecam szlifowanie i malowanie całej powierzchni a nie tylko odcinka uszkodzonego.
Na krawędziach efekt zmiany odcienia farby jest trudny do uchwycenia i tym sposobem uzyskamy lepszy efekt wizualny.
Karol Kopeć

Woda przedostająca się przez szczelinę spowodowała odspojenie powłoki  malarskiej. 

Źle wykonane silikonowanie skończyło się odspojeniem spoiny silikonowej i wlewaniem się wody do środka ramy.

środa, 27 lutego 2013

Ile kosztuje tania renowacja stołu?

Oto przykład, jeden z wielu, na tanią renowację stołów. Szybko i tanio odbija się później na użytkowaniu.

Jakiś "pan złota rączka" aby wzmocnić konstrukcję stołu, poprzybijał gwoździami blat do oskrzyni ( cargi).

Jaki jest efekt takiego zabiegu?

 Blat na wskutek pracy drewna uległ spękaniu a łby gwoździ powypychały fornir.  Lepiej, żeby nic nie robił, niż zastosował takie rozwiązanie.  Koszty naprawy przewyższają  koszty pierwotnej "konserwacji" i to powinno dawać do myślenia właścicielom obiektów starych.
Karol Kopeć


Efekt przybicia blatu do oskrzyni.

poniedziałek, 25 lutego 2013

( Robaki ) czyli owady w drewnie - z praktyki rzeczoznawcy technologii drewna

Wiele osób zastanawia się , czy otworki w elementach drewnianych są oznaką zaatakowania drewna przez owady- techniczne szkodniki drewna. Oczywiście otwory, czyli inaczej chodniki owadzie są oznaką żerowania owadów w drewnie. Ale czy są one aktywne w chwili oględzin , to już sprawa dyskusyjna.

Wiele gatunków owadów żeruje w drewnie składowym ( tartaki / składy leśne) wiatrołomach czy w drewnie drzew rosnących. Najlepszym przykładem są chodniki Drwalnika paskowanego oraz Rytla pospolitego.
Te owady nie mają zwyczaju mieszkać w drewnie suchym i dla tego chodniki tych gatunków są dopuszczone nawet przez normę EN 942:2007 dla stolarki drewnianej.   Wymieniona norma nie dopuszcza występowania chodników owadzich w klasie jakości J2 i J5. W pozostałych klasach, czyli od J10 do J50 chodniki są dopuszczalne. Dla porównania, odkryty rdzeń nie jest dopuszczalny od klasy J2 do klasy J20 włącznie. Czyli jest bardziej niepożądany i szkodliwy niż chodniki , choć klienci praktycznie nie reklamują tego typu wady. Klasa J2 wymagana jest jedynie dla powierzchni przylg. Pozostałe powierzchnie okien i drzwi mają klasę jakości od J10 do J50.
Dla porównania wg normy PN_ EN 13228 oraz PN_EN 13226, przy parkietach z drewna dębowego , chodniki owadzie dopuszczalne są jedynie w klasie "trzeciej" czyli oznaczonej popularnym "kwadratem".
Jednakże należy pamiętać, iż PN/EN są w tej chwili dobrowolne i jeżeli wytwórca określa swoją normę na dany sortyment produkty, to te parametry mają znaczenie priorytetowe.

Tak wiec zanim rozpoczniemy alarm , poprośmy  o poradę fachowca .
Karol Kopeć

Otwory pozostałe po żerowaniu owadów na powierzchni  ramy okiennej. 

Zaszpachlowany otwór. Widoczne jest  zabarwienie drewna  wokół otworu - reakcja obronna drzewa na atak owadów. 


sobota, 23 lutego 2013

Schody drewniane do obiektów użyteczności publicznej.

Schody drewniane do obiektów użyteczności publicznej na przykładzie schodów w Zamku Piastowskim w Krośnie Odrzańskim. 

Obiekty podawane rekonstrukcji wymagają uzupełnienia brakujących elementów wykończenia wnętrz. Konieczne jest wykonanie kopii schodów , parkietów, okien czy boazerii. Czasami dopuszczalne jest wprowadzenie nowych wzorów do odtwarzanych obiektów zabytkowych. Tak też było w tym przypadku.
Schody drewniane położone na podłożu betonowym zostały zaprojektowane przez architektów nadzorujących proces rewitalizacji Zamku Piastowskiego.
Schody są przyklejane do betonu, co wpływa pozytywnie na estetykę oraz znacząco poprawia jakość wyrobu. Materiał główny to lity dąb z polskich lasów. Wangi oraz spodnia strona schodów betonowych wyłożona sklejką dębową wykończoną środkami ogniochronnymi.

W chwili obecnej możliwe jest lakierowanie tego typu schodów lakierami ogniochronnymi.

Karol Kopeć

Przed rozpoczęciem prac stolarskich.  Typowe barierki budowlane. 

Widok schodów przed rozpoczęciem prac stolarskich. 

Pasowanie i montaż na sucho.

Montaż barierek na przyklejonych do podłoża schodach. 
Montaż barierek.
W trakcie prac montażowych. 

Barierki i schody przed lakierowaniem. 

Schody przed lakierowaniem.


Rekonstrukcja schodów zabytkowych.

Wiele obiektów po II Wojnie Światowej było użytkowanych w sposób niezgodny z ich pierwotnym przeznaczeniem. Skonfiskowane dwory i pałace przekształcono na szkoły, koszary, szpitale czy ośrodki dla osób niepełnosprawnych. Większość wyposażenia tego typu obiektów została bezpowrotnie stracona.
Oto przykład zniszczenia schodów w kamienicy neogotyckiej przekształconej na kwatery żołnierzy Armii Radzieckiej. Schody miały pierwotnie kształt odpowiadający zachowanym częściowo schodom na parterze. Na podstawie resztek schodów oraz przedwojennych zapisków odtworzono dawny wygląd schodów na poddasze.

Schody wykonano ręcznie , używając jedynie elektronarzędzi. Konstrukcja nośna oraz balustrada wykonane są z drewna dębowego. Tralki toczono ręcznie w zakładzie.

Karol Kopeć

Resztki dawnych schodów z licznymi nawarstwieniami w postaci nieudolnych i doraźnych napraw .
Wiele dębowych elementów oryginalnych zastąpiono elementami ze świerka, sosny czy olchy. 

Pierwsza przymiarka. Trepy wsuwane od tyłu. 

Montaż balustrady. 

Schody gotowe.  

Efekt końcowy prac. Wnętrze odzyskało dawny blask. 

piątek, 22 lutego 2013

Drzwi przeciwpożarowe EI 30 / EI 60 z drewna. Drzwi do zabytków.

Drzwi przeciwpożarowe do obiektów zabytkowych to zmora inwestorów. Przepisy wymagają od nas stosowania przegród ogniowych a specyfika konserwacji zabytków nie pozwala na wstawianie ordynarnych drzwi stalowych czy w nowoczesnej stylizacji. Co zrobić z takim problemem? Firma Stolarnia Jan Kopeć wprowadziła do oferty drzwi przeciwpożarowe EI 30/ EI 60/ EI 120 w stylizacji starych drzwi drewnianych.
Po zamknięciu nie można praktycznie rozróżnić drzwi  ppoż. od zwykłych drzwi. W ofercie drzwi zdobione snycerką oraz metaloplastyką. Także nietypowe rozmiary.

Karol Kopeć


Do takich wnętrz nowoczesne formy drzwi niestety nie pasują. 

Drzwi EI 60  identyczne zewnętrznie  z resztą stolarki zabytkowej.  Widok w czasie montażu.

Niestandardowe wykończenie współgra z dobrze wykonanymi drzwiami ppoż.. 

Drzwi ppoż. w tradycyjnej stylistyce. Możliwe jest wykonanie drzwi ppoż wg projektu plastycznego inwestora.

Możemy wykonać drzwi EI 30 - EI 120 pokryte metaloplastyką z blachy miedzianej. 

Drzwi ppoż. z wypełnieniem zewnętrznym w formie luster. Widok przed montażem luster. 

czwartek, 21 lutego 2013

Domowe SPA czyli sauna fińska dla wymagających.

Każdy marzy o odrobinie luksusu , a jeszcze mieć ten luksus pod ręką, to już jest pełnia szczęścia. Domowe SPA są coraz częściej projektowane w domkach jednorodzinnych. Relatywnie niskie koszty  inwestycji skłaniają inwestorów do zlecania projektowania i wykonania domowych centrum fitness.
W skład  domowego centrum SPA wchodzi mała siłownia, sauna fińska, kabina prysznicowa i pomieszczenie relaksacyjne.

Oto przykład montażu sauny fińskiej w domowym centrum SPA.
Drewno - olcha .

Nietypowe wyroby z drewna litego
Karol Kopeć


Tu będzie sauna. 
Pierwsze elementy składowe. 

Montaż konstrukcji

Olejowanie frontu sauny.
Elementy instalacji są poważnym problemem przy projektowaniu wnętrz.
Ale z tego też można wybrnąć. 
Lampa przykryta stylową osłoną. 



Obszerne i wygodne wnętrze w całości wyłożone krajową olchą .
Kamienie włożone. Można  rozpocząć korzystanie z dobrodziejstw sauny. 

środa, 20 lutego 2013

Renowacja starych podłóg drewnianych.

Często spotykamy się z problemem odnawiania starych podłóg drewnianych. Stara podłoga zwykle posiada zniszczoną powlokę lakierniczą oraz szczeliny pomiędzy deskami. Jedynym sensownym rozwiązaniem jest zerwanie starej podłogi, oczyszczenie desek i ułożenie podłogi na nowo. Efekt za każdym razem jest bardzo ciekawy. Uzyskujemy wspaniałą posadzkę drewnianą o właściwościach nowych podłóg ale o wyglądzie nie do podrobienia.

Karol Kopeć
rzeczoznawca, biegły sądowy
Wypaczenie desek oraz szczeliny pomiędzy deskami to zmora wielu właścicieli starych podłóg.

Zrywanie starych podłóg.

Ponowny montaż podłogi.

Zaprawianie wad podłogi poprzez wklejanie listew.

Suma szczelin zwykle wynosi około 10 - 20 cm, co powoduje konieczność dołożenia dodatkowej, nowej deski.

Efekt końcowy. 


niedziela, 17 lutego 2013

Spęcznienie drzwi. Problem z otwarciem.

Przy nadnaturalnym wzroście wilgotności pomieszczenia spowodowanym pracami mokrymi , problemem z izolacją czy brakiem wentylacji często występuje spęcznienie okien i drzwi. W konstrukcjach oszczędnościowych może to doprowadzić do zniszczenia wyrobu. W przypadku okien i drzwi w systemie EUR zwykle kończy się to zakleszczeniem oraz zniszczeniem okapnika.

Oto kilka przykładów nadnaturalnej wilgotności drewna spowodowanego wysoką wilgotnością wewnątrz pomieszczeń.

Karol Kopeć

Zniszczenie konstrukcji drzwi wykonanych w technologii oszczędnościowej - bez klinowanych czopów przelotowych

Wilgotność drewna przekracza wszelkie granice tak norm jak i sztuki stolarskiej.

Wysunięcie poprzeczki spowodowane spęcznieniem.

Zagłębienie czoła czopa spowodowane spęcznieniem stojaka.

Wykroplenie wilgoci na całej powierzchni drzwi.

Wykroplenie wilgoci na elementach metalowych.
Wykroplenie wilgoci na ścianach z cegły.



sobota, 9 lutego 2013

Kantówka okienna z Meranti.


Podczas frezowania klejonki Meranti zauważyłem, że każda partia klejonki różni się trochę od poprzedniej. Bywają kantówki jasne i lekkie, jasne i z sinizną, ciemne oraz bardzo ciemne i ciężkie. Pierwsze i ostatnie sprawiają najwięcej kłopotów. Lekkie i jasne kantówki trudno oszlifować. Ciągną się włókna za papierem i cały czas powierzchnia jest szorstka. Trzeba dawać dodatkowy podkład do usztywnienia włókien. Bardzo ciemne kantówki trudno jest frezować. Czasami po przefrezowaniu kilkunastu ramiaków potrzebne jest ponowne ostrzenie frezów z HSS. Są jeszcze kantówki, które przy obróbce wydzielaja specyficzny zapach podobny do pieprzu. Zastanawiałem się, dlaczego tak jest. Pobrałem próbki drewna i przyjrzałem się im pod mikroskopem. To co zobaczyłem bardzo mnie zaciekawiło. Próbki różniły się od siebie, co wskazywało na różnorodność gatunkową badanych próbek. Zacząłem szukać literatury na ten temat. Niestety praktycznie nikt się tym nie zajmuje. Znalazłem jedynie kilka pobieżnych artykułów , głównie autorstwa dr Gerald'a Koch'a. Według niego, kantówka „Dark Red Meranti” jest mieszana z innymi gatunkami drewna już na Dalekim Wschodzie w tartakach i fabrykach kantówki. Sprzedają to pod nazwą „mixed tropical species” czyli w wolnym tłumaczeniu drewno gatunków mieszanych. Stąd tak znaczne różnice w kolorze, usłojeniu, gęstości, stabilności czy odporności na czynniki biologicznej degradacji drewna. Twierdzi też, że np. drewno Geronggang zawiera krzemiany i to by potwierdzało nadmierne zużycie ostrzy frezów.

Co powinniśmy wiedzieć o Dark Red Meranti ( Shorea negrosentis Foxb.)?
Jest to gatunek wybitnie nadający się do produkcji okien i drzwi. Gęstość przy 12% wynosi 590 – 890 kg/m3. Skurcz promieniowy wynosi 4,1% a styczny 9,7%. Odporność biologiczna 2 wg EN- 350 ( skala od 1 - doskonała do 5 - zła , odporność na działanie grzybów domowych) . I takie drewno powinno być stosowane do produkcji okien. Wg Koch'a , o Dark Red Meranti możemy mówić jedynie, gdy drewno Meranti ( Schorea) ma gęstość (12-15%) powyżej 550 kg/m3.

Czym się zastępuje w Azji drewno  Dark Red Meranti?

  1. Light Red Meranti ( Shorea spp. ) Gęstość 390 – 590 kg/m3 , odporność biologiczna 3 – 4,
  2. White Meranti ( Shorea hypochra Hance ) Gęstość 800 - 900 kg/m3, odporność bio. 5,
  3. Yellow Meranti ( Shorea spp. ) Gęstość 560 – 735 kg/m3 , odporność biologiczna 4
  4. Mengkulang ( Tarrietia Simplicifolia Mast.) Gęstość 640 – 720 kg/m3 , odporność bio. 4,
  5. Rengas ( Melanorrhoea wallichii Hook. ) Gęstość 590 – 870 kg/m , odporność biologiczna 3 ,
  6. Bintangor ( Calophyllum kajewskii …) Gęstość 475 – 655 kg/m3 , odporność biologiczna 3,
  7. Durian ( Durio spp., Nessia spp. Itd.) Gęstość 575 – 640 kg/m3 , odporność biologiczna 4,
  8. Geronggang ( Cratoxylon arborescens ) Gęstość 350 – 610 kg/m3 , odporność bio. 5 ,
  9. Kasai ( Pometia pinnata) Gęstość 650 – 750 kg / m3 , odporność biologiczna 3,
  10. Kedondong ( Canarium spp., Santiria spp. Itd.) Gęstość 390 – 780 kg/m3, odporność bio. 5,
  11. Merpauh ( Swintonia floribunda) Gęstość 570 – 790 kg/m3 , odporność biologiczna 5,
  12. Punah ( Tetramerista glabra ) Gęstość 630 – 800 kg/m3, odporność biologiczna 3,
  13. Rengas ( Gluta spp., Melanorrhoea spp.) Gęstość 590 – 870 kg/m3, odporność bio. 3,
  14. Sepetir ( Pseudosindora palustris ) Gęstość 640 – 720 kg/m3 , odporność biologiczna 3,
  15. Terentang ( Campnosperma spp. ) Gęstość 350 – 500 kg/m3 , odporność biologiczna 4.
  16. Gerutu ( Parashorea lucida …) Gęstość średnia 680 kg/m3, odporność biologiczna 3,

    Oraz wieloma innymi gatunkami. Nie sposób wymienić wszystkie.
Z uwagi na kurczenie się zasobów Dark Red Meranti, coraz częściej spogląda się w stronę nowych gatunków drewna. Najpoważniejszym pretendentem do miana następcy Meranti jest brazylijski Eukaliptus. Wymienia się około 600 gatunków, jednakże znaczenie przemysłowe mają następujące odmiany : E. grandis, hybryda E. grandis zwana " urograndis" , E. globulus, E. camaldulensis, E. tereticornis, E.viminalis, E. nitens, E. saligna oraz E. urophylla.

Z eukaliptusem brazylijskim spotkałem się przy okazji prac projektowych nad wdrożeniem do produkcji mebli ogrodowych . Ogólnie na pierwszy rzut oka, niewiele się różni od Meranti i z pewnością laik łatwo je pomyli.

Porównajmy więc właściwości drewna Dark Red Meranti i Eukaliptusa brazylijskiego E.grandis.



Dark Red Meranti Eukaliptus grandis
Średnia gęstość drewna kg/m3 710 650
Odporność na działanie grzybów domowych wg EN 2 3 do 4
Moduł sprężystości MPa 14500 15200
Skurcz styczny % 9,7 10
Skurcz promieniowy % 4,1 5,8

Jak widać, są różnice we właściwościach, ale dopiero praktyka pokaże, czy można je będzie stosować zamiennie.

Bibliografia:
R. Wagenfuhr, Chr. Scheiber " Holzatlas " 1989
R. Wagenfuhr " Obrazovy lexikon drevo" 2002
Gerald Koch " Holzarten fur Fensterkanteln aus Sudostasien" Holzzentralbaltt 2006
www.tropix.cirad.fr
oraz wiele innych ogólnodostępnych informacji z sieci.


Karol Kopeć

Dłutowanie. Jak przyłożyć dłuto do materiału.

W związku z pojawiającymi się wideo-poradnikami odnośnie dłutowania w drewnie, pozwoliłem sobie na określenie sposobu przyłożenia dłuta do kreski traserskiej .

Aby wykonać dokładne cięcie, należy krawędź tnącą dłuta przyłożyć w odległości około 0,2 do 0,5 mm od linii traserskiej. Oczywiście mówimy tu o przesunięciu ustawienia dłuta w kierunku materiału usuwanego , czyli tego przeznaczonego na zniszczenie. Podczas uderzenia pobijakiem w trzonek dłuta następuje zagłębienie ostrza w drewnie.  Przesunięcie krawędzi dłuta zapobiega niekontrolowanemu przesunięciu krawędzi dłutowanej w kierunku linii traserskiej. Zawsze krawędź tnąca dłuta przesuwa się w kierunku linii i lekkie przesunięcie przyłożenia zapobiega wydłutowaniu zbyt luźnego gniazda.

Prawidłowe przyłożenie dłuta ilustruje poniższy rysunek .

Właściwe przyłożenie dłuta i właściwy sposób obserwacji ustawienia ostrza względem linii traserskiej. 

Niewłaściwe przyłożenie dłuta. W takim przypadku nie ma możliwości dokładnego ustawienia dłuta względem linii z uwagi na zasłonięcie linii ostrzem dłuta. 
Niestety złe nawyki są propagowane w internecie .

Widoczne na fotce przyłożenie właściwe jest dla snycerki lub rzeźby i prawdopodobnie stamtąd zostało zaczerpnięte.
Karol Kopeć