poniedziałek, 13 stycznia 2014

Falisty układ włókien . Wada dla jednych - zaleta dla drugich .

O falistym układzie włókien można przeczytać w wielu publikacjach. Jednakże nigdzie nie ma usystematyzowanego porównania  realnej wartości drewna w zależności od oczekiwań wykonawców czy klientów. Ogólnie rzecz biorąc, falisty układ włókien to utrudnienie w pracy  dla stolarzy. Falistość i towarzyszące jej często zawoje powodują liczne wyrwania i odspojenia , co przy produkcji współczesnych mebli z drewna litego stanowi poważny problem. Poza tym, falistość włókien oraz zawoje znacznie utrudniają prawidłowe i jednorodne barwienie drewna. Jednakże to, co jest wadą dla stolarzy, stało się zaletą przy wykonywaniu osad broni palnej, popularnie zwanych kolbami. Pasiasty czy gniazdowy wzór znakomicie współgra z metalowymi elementami broni i w dużym stopniu podnosi atrakcyjność wizualna broni.
Jak wygląda falistość włókien  potocznie zwana barankowatością?

Falistość włókien prostopadła do długości pnia.  Możliwe jest także równoległe ułożenie fal czyli tak zwany mahoniowy pasiak oraz różne pozycje pośrednie, które zwykle dają efekt gniazdowy. 

Falistość usłojenia na powyższym rysunku przebiega w płaszczyźnie stycznej , co powoduje uwypuklenie wady na przekroju promieniowym.  Aby uzyskać maksymalny efekt związany z pasiastymi pręgami poprzecznymi na osadzie broni, należy wybierać tarcicę promieniową a przetarcie projektować na maksymalne pozyskanie takiej tarcicy.  Często widzimy falistość włókien w różnych wyrobach z drewna. Nie zawsze jest to szczęśliwe ułożenie. Oto kilka przykładów falistości prostopadłej do wzdłużnego przebiegu włókien.

Sztacheta olchowa malowana Drewnochronem. Szerokość sztachety 10 cm. W takich wyrobach falistość włókien
powoduje większą szorstkość powierzchni i co za tym idzie inny kolor końcowy.

Oparcie łóżka. Szerokość elementu z wadą to około 18 cm.  Drewno jaworu.  W tym przypadku, przy lakierowaniu bezbarwnym wada ta nie jest aż tak widoczna. Widać nasilenie wady po brzegach  elementu, gdzie wyraźnie dominuje przekrój promieniowy i zanikaniu wady na środku elementu , gdzie dominuje przekrój styczny.

Falistość włókien w klepce boazerii w saunie. Drewno olchy. Szerokość klepki 10 cm.  W takim pomieszczeniu
falistość włókien nie stanowi większego problemu. 

Krzesło brzozowe. Niestety w tym przypadku falistość włókien to duża wada wizualna. Przy barwieniu elementów posiadających tą wadę, uzyskany efekt końcowy jest daleki od oczekiwanego.

W przypadku osad broni palnej czy pneumatycznej , falistość włókien  jest
czynnikiem poprawiającym wygląd broni i w takim wypadku jest raczej zaletą niż wadą.
źródło fotografii  :  http://bron.iweb.pl/printview.php?t=47910&start=330&sid=594a780678174a714905698f10787903
 Aby uzyskać możliwie dużą ilość tarcicy posiadającej falistość włókien należy stosować przetarcia promieniowe , identyczne jak te stosowane do pozyskania dębowej tarcicy błyszczowej.  
Jak sprawdzić, czy dany kawałek drewna posiada falistość włókien? Sposób jest prosty. Wystarczy pół litra denaturatu. Drewno zwilżone denaturatem wygląda jak po nałożeniu lakieru lub politury a alkohol szybko odparowuje , nie wpływając negatywnie na jakość drewna. Dobrze jest przed wykonaniem takiego testu przeszlifować lub strugnąć badane płaszczyzny. 

Jakie gatunki drewna często posiadają falisty układ włókien? Najczęściej wadę tą można spotkać w odziomkowej tarcicy promieniowej jaworu, jesionu, olchy , brzozy i orzecha włoskiego. Oczywiście nie jest to regułą i wadę tą można spotkać sporadycznie nawet w niektórych gatunkach dębu czy gatunków drewna pospolicie zwanych egzotycznymi. 

Jak wynika z powyższych przykładów, coś ,co dla jednych jest zmorą , dla innych jest obiektem pożądania. 

Karol Kopeć

2 komentarze:

  1. co dla jednych jest zmorą , dla innych jest obiektem pożądania, Dokładnie......

    OdpowiedzUsuń
  2. Dokładnie. Na przykład w lutnictwie jawor falisty jest bardzo poszukiwanym materiałem i im bardziej widoczna jest ta "wada" tym większą cenę uzyskuje tego typu drewno.

    OdpowiedzUsuń